اتحادیه بین‌المللی تعاون (به انگلیسی: International Co-operative Alliance) یا ICA یک انجمن بین‌المللی است که انواع سازمان‌های تعاونی را شامل می‌شود. تشکیل اتحادیه بین‌المللی تعاون به صورت کنونی برای نخستین بار در سال 1866 میلادی توسط بلوز Belus فرانسوی پیشنهاد شد. این اتحادیه در 18 آگوست 1895. م و در کنگره بین‌المللی تعاون در لندن تأسیس گردید. اداره مرکز این اتحادیه در شهر ژنو سویس واقع می‌باشد.

اعضای اتحادیه را سازمان‌های ملی و بین‌المللی تعاون در تمامی بخش‌ها از جمله کشاورزی، بانکداری، انرژی، صنعت، بیمه، ماهیگیری، تعاونی‌های مسکن، گردشگری و مصرف تشکیل می‌دهند. تا پایان سال 2002 میلادی، ایکا دارای 236 سازمان عضو از 93 کشور با مجموع تقریباً 725 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت پوشش قرار داده بود؛ که اکنون، این آمار به مرز 800 میلیون نفر نیز برآورد می‌شود.

هدف اصلی ICA ارتقا و تقویت تعاونی‌های مستقل و همچنین تسهیل روند توسعه اقتصادی و اجتماعی اعضا در سراسر دنیا می‌باشد. اتحادیه بین‌المللی تعاون بزرگترین نهاد بین‌المللی غیردولتی در جهان است که در برگیرنده حدود یک میلیارد نفر از 96 کشور جهان است.

این اتحاد دارای هشت سازمان می‌باشد:

– تعاونی بانکی – تعاونی کشاورزی – تعاونی شیلات – تعاونی بیمه – تعاونی بهداشت و درمان – تعاونی مسکن – تعاونی‌های مصرف کننده – تعاونی صنعت و خدمات

چشم انداز و ماموریت

اتحادیه، سازمان مرجع برای جنیش تعاونی می‌باشد که به عنوان صدای جهانی موثر وکارآمد، انجمن دانش و تخصص واقدام هماهنگ برای همه تعاونی‌ها می‌باشد.

در آخرین مجمع عمومی اتحادیه جهانی تعاون (ICA) که در 30 خردادماه 1401 در شهر سویا (اسپانیا)، برگزار شد،  بخش تعاون کشورمان برای نخستین بار توانست کرسی عضویت در هیات مدیره این سازمان را توسط اتاق تعاون ایران، به دست آورد.  در این مجمع که نمایندگان بیش از 110 کشور دنیا حضور داشتند، بهمن عبداللهی، رئیس اتاق تعاون ایران – با پیشی گرفتن از کشورهای صاحب نفوذ و قدرتمند در عرصه نهضت تعاون جهان، در میان اعضای منتخب دوره جدید هیات مدیره اتحادیه جهانی تعاون قرار گرفت.

اتحادیه بین‌المللی تعاون((ICA همچنین دارای 9 سازمان بخشی است که سازمانهای عضو ICA را با منافع بخشی خاص سازماندهی می کند.

سازمان بین‌المللی تعاونی کشاورزی (ICAO)، انجمن بین‌المللی تعاون بانکداری (ICBA)، سازمان جهانی تعاونی‌های مصرف (CCW)، سازمان بین‌المللی تعاونی‌های صیادی (ICFCO)، سازمان بین‌المللی تعاونی بهداشت (IHCO)، سازمان بین‌المللی تعاونی مسکن (ICA HOUSING)، فدراسیون بین‌المللی تعاونی و شرکت‌های چند جانبه بیمه (ICMIF)، سازمان بین‌المللی تعاونی‌های تولید‌کنندگان صنعتی، فنی و خدماتی (CICOPA) و انجمن بین‌المللی گردشگری (TICA) از جمله این سازمانها هستند که هر سازمانی از طریق سازمانهای عضو خود به طور دموکراتیک رهبری شده و از نظر مالی تامین می شود.

درحال حاضر اتحادیه بین‌المللی تعاون سایت جدیدی را به نشانی http://2012.coop راه‌اندازی کرده‌ است.این سایت که با هدف نامگذاری سال 2012 به عنوان سال بین‌المللی تعاون راه‌اندازی شده به اخبار مربوط به تعاونی‌های دنیا و بزرگداشت سال بین‌المللی تعاون می پردازد.

در سال بین‌المللی تعاون، منچستر میزبان نهضت تعاون بود و همزمان با برگزاری مجمع عمومی (ICA) در این کشور، نمایشگاه عرضه محصولات تعاونی‌های جهان نیز برگزار شد و فضای تجارت و تبادل تجربیات بین تعاونی‌ها رونق گرفت.

اتحادیه بین‌المللی تعاون که مقر آن هم اکنون در شهر» ژنو» قرار دارد با سازمانهای بین‌المللی نظیر سازمانهای بین‌المللی کار (ILO) و شورای توسعه و تجارت (UNCTAD) همکاری و در شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد (UNIECOSOC) در جایگاه مشاور فعال قرار دارد.

لوگوی ICA

در تفسیر لوگوی ICA پرنده‌هایی با نماد صلح وجود دارند که در حال پرواز در یک رنگین کمان هستند هر کدام از رنگهای رنگین کمان بیانگر یک مفهوم است به نحوی‌ که رنگ قرمز به مفهوم شجاعت، رنگ نارنجی به مفهوم وجود احتمالات، رنگ سبز به مفهوم رشد، رنگ آبی آسمانی به مفهوم افق‌ها و کمک به مردم محروم و رنگ بنفش به مفهوم زیبایی و دوستی است. در آخرین مجمع عمومی اتحادیه جهانی تعاون (ICA)که در 30 خردادماه 1401 در شهر سویا ( اسپانیا)، برگزار شد،  بخش تعاون کشورمان برای نخستین بار توانست کرسی عضویت در هیات مدیره این سازمان را توسط اتاق تعاون ایران، به دست آورد.  در این مجمع که نمایندگان بیش از 110 کشور دنیا حضور داشتند، بهمن عبداللهی، رئیس اتاق تعاون ایران – با پیشی گرفتن از کشورهای صاحب نفوذ و قدرتمند در عرصه نهضت تعاون جهان، در میان اعضای منتخب دوره جدید هیات مدیره اتحادیه جهانی تعاون قرار گرفت.

این رویداد برای اولین بار در تاریخ اتحادیه جهانی تعاون رخ داده و بخش تعاون کشورمان موفق به اخذ کرسی هیات مدیره اتحادیه جهانی شده است.

در ادامه در یک نگاه اجمالی به معرفی اتحادیه بین‌المللی تعاون ICA پرداخته می شود:

اتحادیه بین‌المللی تعاون (ICA)

اتحادیه بین‌المللی تعاون (International Co-operative Alliance) یا ICA  یک انجمن بین‌المللی غیر‌انتفاعی است که برای پیشبرد مدل تعاون تاسیس شده است. این اتحادیه راس همه سازمانهای تعاونی در سراسر جهان می باشد که نمایندگی 306 فدراسیون و سازمان‌های تعاونی در حدود 110 کشور را بر عهده دارد. اعضای اتحادیه را فدراسیون‌های تعاونی ملی، سازمان‌های تعاونی فردی و دفاتر دولتی مربوط به تعاونی‌ها تشکیل می‌دهند. از هر شش نفر یک نفر عضو تعاونی می‌باشد بطوری که در حال حاضر  1.2 میلیارد نفر و در قالب2.6 میلیون تعاونی در سراسر جهان عضو اتحادیه جهانی هستند.

در سال 1946، اتحادیه جهانی تعاون  وارد شورای سیاسی، اجتماعی سازمان ملل متحدشد. تشکیل اتحادیه بین‌المللی تعاون به صورت کنونی برای نخستین بار در سال 1866 میلادی توسط بلوز Belus فرانسوی پیشنهاد شد. این اتحادیه در 18 آگوست 1895. م و در کنگره بین‌المللی تعاون در لندن تأسیس گردید. اداره مرکز این اتحادیه در شهر ژنو سویس واقع می‌باشد.

چشم‌انداز و ماموریت

اتحادیه، سازمان مرجع برای جنیش تعاونی می‌باشد که به عنوان صدای جهانی موثر وکارآمد، انجمن دانش و تخصص و اقدام هماهنگ برای همه تعاونی‌ها می‌باشد.

مأموریت

اتحادیه همه تعاونی‌ها در دنیا را یکپارچه می‌کند، متولی قواعد و ارزشهای تعاون می‌باشد و مدل تجاری اقتصادی خود را که مبتنی بر ارزشهاست را با فراهم سازی ابزار خود اشتغالی و توسعه آن ارائه می‌دهد. اتحادیه مدافع منافع و موفقیت تعاونی‌ها، ارائه دهنده بهترین راه کارها، تقویت کننده ظرفیت‌سازی‌ها و ناظر بر همه فعالیت‌ها وپیشرفت‌های آنها می‌باشد.

مجمع عمومی

مجمع عمومی بالاترین مقام سیاست‌گذاری ICA بوده و متشکل است از نمایندگان تمام سازمان‌های عضو که هر دو سال یک‌بار این نمایندگان را گرد هم می‌آورد. مجمع عمومی فعالیت‌های ذیل را بر عهده دارد:

– برنامه کاری و بودجه ICA را به تأیید می‌رساند.

– رئیس، اعضای هیئت مدیره و هیئت ممیزین و کمیته کنترل را انتخاب می‌نماید.

– انتخاب نایب رئیس‌ها را به تصویب می‌رساند.

– انتصاب یا عزل مدیر‌کل را به سفارش هیئت مدیره به تصویب می‌رساند.

اتحادیه بین‌المللی تعاون توسط یکی از اعضای خود جهت برگزاری مجمع عمومی دعوت می‌گردد. بدین ترتیب نمایندگان اعضای ICA می توانند در این مجامع تعاونگران بسیاری را در نهضت تعاون میزبان دیدار نموده و با آنها تبادل تجربیات و دانش نمایند. برگزاری مجمع عمومی ICA فرصتی برای نهضت تعاون میزبان ایجاد می‌نماید تا با نمایندگان دولت گفتمان و از پوشش رسانه‌های ملی و محلی جهت ترویج بیشتر تعاونی‌ها در کشورشان استفاده نمایند.

هیئت مدیره

هیئت مدیره ICA متشکل از رئیس و چهار معاون – برای ICA راهکار جهانی تعیین کرده و نیز بر عملکرد ICA نظارت می نماید. هیئت مدیره در مورد تمام درخواست عضویت ها و مباحث مرتبط تصمیم گیری و کمیته‌های بخشی و موضوعی ICA را تأسیس نموده و انتصاب مدیر کل را بر عهده دارند.

مجمع‌های منطقه‌ای

مجامع منطقه ای برای آفریقا، آمریکا، آسیا و اقیانوسیه و اروپا و هر دو سال یکبار به متناوب مجمع عمومی تشکیل می گردد. عملکردهای این مجامع به شرح ذیل است:

– اجرای تصمیمات مجمع عمومی در سطح منطقه ای

– تعیین کردن برنامه‌های کاری منطقه‌ای

– انتخاب رئیس مناطق که به عنوان معاون ICA خدمات می‌نمایند.

در بسیاری از مناطق نشست مجمع منطقه ای مقرر، همزمان با یک کنفرانس یا گردهمایی منطقه ای که بر حوزه خاصی از منافع تعاونگران تأکید دارد همزمان می گردد. برای مثال منطقه آمریکا کنفرانس منطقه ای خود را با موضوع « مسئولیت پذیری اجتماعی و دموکراسی تعاونی» برگزار خواهد شد.

تشکیلات منطقه‌ای انتخابی

هر منطقه دارای هیئت مدیره مستقل است. این هیئت مدیره متشکل است از رئیس، معاون و دیگر اعضا که منتخب مجمع منطقه‌ای می‌باشد و دوره تصدی آنها 4 سال است. این هیئت مدیره‌ها که در آفریقا با عنوان کمیته اجرایی، در آمریکا نیز کمیته اجرایی (Comite Ejecutivo)، در آسیا و اقیانوسیه کمیته دائمی و در اروپا شورای اروپا شناخته می‌شوند در چارچوب سیاست‌ها و تصمیمات تعیین شده هیئت مدیره ICA عمل کرده و خصوصاً در مورد درخواست عضویت تعاونگران مناطق خود به هیئت مدیره ICA پیشنهاد می‌دهند، فعالیتها و برنامه‌های منطقه را اجرا نموده و کنترل می‌نمایند، مسائل تأمین مالی و بودجه‌ای منطقه‌ای را نظارت می‌نمایند، بودجه سالیانه و طرح کاری تهیه شده توسط مدیر منطقه‌ای را قبل از اینکه به مدیرکل و هیئت مدیره ICA  جهت تأیید نهایی تسلیم گردد به تصویب می‌رساند.

کمیته‌های موضوعی

اتحادیه بین‌المللی تعاون دارای چهار کمیته موضوعی می‌باشد که اعضای آن را قادر می‌سازد تا بر موضوعات تحقیقات، ارتباطات، توسعه منابع انسانی و برابری جنسی در حیطه تعاون دقیق شوند. هر کمیته توسط اعضای خود به صورت دموکراتیک رهبری شده و از طرف ICA نیز حمایت می‌گردد:

– کمیته تحقیقات تعاون

– کمیته ارتباطات

– کمیته توسعه منابع انسانی

– کمیته برابری جنسی

برخی از وظایف اتحادیه بین‌المللی تعاون (آی. سی. اِی )

اتحادیه بین‌المللی تعاون (International Co-operative Alliance) با تسهیل جریان اشتغالزایی و حمایت از فقرزادیی و برنامه‌های سرمایه گذاری خُرد در سراسر جهان در تلاش است تا اهمیت تعاونی‌ها در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی را در اذهان جامعه روشن کند و با تشکیل جلسات و کارگاه‌های آموزشی، تعاونی‌ها را به تعامل بیشتر با یکدیگر فرا خوانده و با کمک‌های فنی و مالی خود به رشد جنبش تعاون کمک کند.این اتحادیه همچنین تلاش خود را در عرصه بین‌المللی معطوف ارتقای سهم و جایگاه تعاونی‌ها در چرخه‌ اقتصادی کشور‌ها، نحوه تعامل با دولتها، توسعه تعاون بین تعاونگران و کمک به تحقق اصول هفت‌گانه تعاون کرده است.

اولویت ها و فعالیت‌های اتحادیه بین‌المللی تعاون بر ترویج و دفاع از « هویت تعاون» متمرکز است و حصول اطمینان از اینکه شرکت تعاونی یک موسسه شناخته شده رسمی و قادر به رقابت در بازار می‌باشد.

آی. سی. اِی آگاهی عمومی در مورد تعاونی ها را افزایش می دهد. به افراد، مقامات دولتی و نهادهای منطقه ای و بین‌المللی کمک می‌کند تا الگوی تعاونی را بشناسند.

آی . سی. اِی با نشر دایجست تعاون و دیگر مطالب مکتوب و اینترنتی و بزرگداشت روز بین‌المللی عاون به صورت سالانه به طور مشترک با سازمان ملل در شناساندن تعاون نقش مهمی ایفا می‌کند.

آی. سی. اِی تلاش می‌کند با فضای سیاسی مناسب برای رشدو بالندگی تعاونی ها آماده و مهیا شود.

به اعضای خود کمک می‌کند تا برای تصویب قوانین جدید تعاون و روش‌های اجرایی مناسب تر که الگوی تعاون و اصول و ارزش‌های آن را ارتقا بخشد، تلاش کنند. حمایت سیاسی لازم و نیز پشتوانه کارشناسی علمی و فنی برای توانمند ساختن تعاونی ها جهت رقابت همپای دیگر الگوهای تجاری را فراهم  می‌کند.

آی. سی. اِی اطلاعات کلیدی، بهترین روش‌ها و زمینه ارتباطات لازم را برای اعضای خود فراهم می‌سازد. از طریق نشریات خود انتشار اطلاعات را تضمین می‌کند.

نشست‌ها و کارگاه‌هایی را برای بررسی مباحث اساسی موثر بر تعاونی‌ها سازماندهی می‌کند و تعامل و گفتگو را بین تعاونگران از سراسر جهان امکان‌پذیر می‌سازد.

آی. سی. اِی تماس‌های بین تعاونی‌ها برای مقاصد تجاری و اشتراک اطلاعات در عرصه‌های گوناگون را تسهیل می‌نماید. آی. سی. اِی کمک‌های فنی لازم را برای تعاونی‌ها از طریق برنامه توسعه‌ای فراهم می‌آورد. آی. سی. اِی به ظرفیت سازی و حمایت مالی تعاونی‌ها می‌پردازد و این امر را ارتقا می‌بخشد. همچنین اشتغالزایی را تسهیل نموده و از فقرزادیی و برنامه‌های سرمایه گذاری خُرد در سراسر جهان حمایت لازم را به عمل می‌آورد.

سازمان‌های بخشی و تابعه اتحادیه بین‌المللی تعاون عبارتند از:

اتحادیه بین‌المللی تعاون دارای (9) سازمان بخشی  می‌باشد و هر یک از این سازمانی‌ها با حمایت مالی  سازمان‌ها و تعاونی‌های عضو به صورت دموکراتیک اداره می‌گردد:

1. سازمان بین‌المللی تعاونی‌های کشاورزی (ICAO)

2. اتحادیه  بین‌المللی بانک‌های تعاونی (ICBA)

3. سازمان بین‌المللی تعاونی‌های مصرف (CCW)

4. سازمان بین‌المللی تعاونی‌های صیادی (ICFCO)

5. سازمان بین‌المللی تعاونی‌های بهداشتی ودرمانی (IHCO)

6. سازمان بین‌المللی تعاونی‌های مسکن (ICA HOUSING)

7. فدراسیون بین‌المللی تعاون و بیمه تعاون (ICMIF)

8. سازمان بین‌المللی تعاونی‌های تولید‌کنندگان صنعتی، فنی و خدماتی (CICOPA)

9. انجمن بین‌المللی تعاونی‌های توریسم وگردشگری (TICA )

دفاتر و تشکیلات پنجگانه منطقه‌ای اتحادیه بین‌المللی تعاون

اتحادیه بین‌المللی تعاون از پنج دفتر منطقه‌ای زیر تشکیل شده است. این دفاتر به عنوان حلقه‌های ارتباطی  دفتر مرکزی اتحادیه بین‌المللی تعاون در پنج قاره جهان زیرنظر دفتر جهانی در بروکسل، بلژیک اداره می‌شود:

1. دفتر منطقه‌ای قاره امریکا اتحادیه بین‌المللی تعاون

2. دفتر منطقه‌ای قاره آسیا و اقیانوسیه اتحادیه بین‌المللی تعاون

3. دفتر منطقه‌ای آفریقای شرقی، مرکزی و جنوبی اتحادیه بین‌المللی تعاون

4. دفتر منطقه‌ای آفریقای غربی اتحادیه بین‌المللی تعاون

5. دفتر منطقه‌ای قاره اروپا و استرالیا اتحادیه بین‌المللی تعاون

این اتحادیه با سازمان‌های بین‌المللی نظیر سازمان‌های بین‌المللی کار (ILO )، شورای توسعه و تجارت (UNCTAD)، نیز همکاری دارد. همچنین در شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد (UNIECOSOC) در جایگاه مشاور فعال می باشد.

– اتاق تعاون ایران به عنوان نماینده بخش تعاونی ایران در اتحادیه بین‌المللی تعاون

– عضویت رئیس اتاق تعاون ایران در هیئت مدیره اتحادیه جهانی در مجمع 2022

اتاق تعاون ایران به عنوان نماینده بخش تعاونی ایران در اتحادیه بین‌المللی تعاون در سالهای اخیر توانسته است به عنوان یکی از اعضای فعال I.C.A، همکاریهای مؤثری را با این نهاد بین‌المللی داشته باشد  که در ذیل به برخی از اینگونه همکاریها اشاره می‌شود:

1. برگزاری سمپوزیوم بین‌المللی تعاون در تهران با حضور بیش از80 نفر از اندیشمندان تعاون از کشورهای مختلف.

2. برگزاری نمایشگاه بین‌المللی تعاون در تهران با مشارکت کشورهای خارجی عضو اتحادیه بین‌المللی تعاون.

3. حضور فعال در نمایشگاههای بین‌المللی اتحادیه بین‌المللی تعاون که در کشورهای پرتغال، مالزی، اندونزی در سال‌های اخیر برگزار شده است.

4. حضور در اجلاس‌های بین‌المللی و مجامع عمومی اتحادیه بین‌المللی تعاون و اعلام برنامه‌ها و معرفی جایگاه بخش تعاونی در ایران و اتاق تعاون و انتقال و و مبادله تجربیات و دست آوردها.

5. معرفی دوره‌ای مدیران و کارشناسان بخش تعاون برای استفاده از بورسیه‌های آموزشهای دوره‌های 4 ماهه که توسطI.C.A- ROAP (بخش آسیا و اقیانوسیه اتحادیه بین‌المللی تعاون ) بصورت رایگان در کشورهای مختلف برگزار می‌شود.

6. تعامل با دانشگاه بین‌المللی تعاون در لندن جهت تأسیس دفتر نمایندگی برای پذیرش دانشجوی «تعاون» در ایران.

7. مطالعه برای انجام پروژه‌های مشترک برای تحقیق و ترویج و آموزش فعالان تعاونی در کشورهای همسایه به مرکزیت ایران.